Réttindi sjávarjarða
Samtök eigenda sjávarjarða.
Pósthólf 90,
780 Hornafjörður.
Alþingi Íslendinga,
sjávarútvegsnefnd,
Austurstræti 8-10,
101 Reykjavík.
27. júlí 2001.
Málefni: Réttindi sjávarjarða til útræðis og eignarhlutdeildar í landhelginni og sjávarauðlindinni.
Það tilkynnist sjávarútvegsnefnd Alþingis hér með að 5. júlí sl. stofnuðu eigendur sjávarjarða á Íslandi til formlegs félagsskapar. Félag þetta hlaut heitið „Samtök eigenda sjávarjarða“. Stofnaðilar eru um 500.
Markmið samtakanna er:
– Að fá útræðisrétt sjávarjarða virtan á ný og staðfestan í gildandi lögum um stjórn fiskveiða.
– Að vinna að því að eignarréttindi sjávarjarða innan netlaga, sem og tiltöluleg eignarhlutdeild í sjávarauðlindinni í heild, verði virt og í heiðri höfð.
Hér með tilkynnist sjávarútvegsnefnd Alþingis að sjávarjarðir á Íslandi eiga frá ómunatíð rétt til útræðis bæði innan sem utan netlaga jarða. Auk þess eiga þær tiltölulegan eignarrétt í óskiptri sjávarauðlindinni. Flestum útræðisjörðum tilheyra einnig ákveðin sjávarmið. Alþingi hefur ekki haft löglegt umboð eða heimild til að ráðstafa þessum eignarréttindum með lagasetningum. Ekki er heldur vitað til þess að eigendur þessara réttinda hafi afsalað þeim. Hvað varðar þessi eignarréttindi er vísað í 72. gr. íslensku stjórnarskrárinnar um friðhelgi eignarréttar og 1. gr. 1. viðauka Mannréttindasáttmála Evrópu, um að menn hafi rétt til að njóta eigna sinna í friði, sem fulltrúar íslenska lýðveldisins undirrituðu 19. júní 1953, sem gekk í gildi gagnvart Íslandi 3. september 1953 og var síðan tekin upp í stjórnarskrá lýðveldisins 1994.
Þegar lög voru fyrst sett um stjórn fiskveiða árið 1983, fyrst og fremst í þeim tilgangi að stuðla að verndun nytjastofna, var reiknað með því að þau yrðu tímabundin. Forn eignarréttindi geta ekki horfið með setningu laga um stjórn fiskveiða. Ekki var við þá lagasetningu farið að lögum um framkvæmd eignarnáms nr. 11 frá 1973. Nú hafa mál þróast svo, að ákveðnir aðilar hafa, að því er virðist „eignast“ réttinn til fiskveiða í sjó við Ísland án þess að eiga þennan rétt í raun. Staðreyndin er sú að þessi réttur er, að hluta til, í eigu annarra aðila, eða eigenda sjávarjarða eins og fyrr er greint frá.
Bent skal á að Bændasamtök Íslands hafa beitt sér í máli þessu og skal minnt á ályktun Búnaðarþings sem er eftirfarandi: „Búnaðarþing 1999 fer þess á leit við stjórn B.Í. að hún leiti leiða til að fá útræðisrétt strandjarða virtan á ný og staðfestan í fiskveiðilögum“.
Það er krafa eigenda sjávarjarða að eignarréttindi þeirra séu virt og að Alþingi Íslendinga sjái til þess að við endurskoðun laga um stjórn fiskveiða verði þessi mál leiðrétt í samræmi við rétt til eigna og íslensk lög.
Samtök eigenda sjávarjarða óska vinsamlegast eftir efnislegu svari sem fyrst.
Virðingarfyllst,
Samtök eigenda sjávarjarða.
_________________________
Ómar Antonsson, formaður.
Meðfylgjandi:
Grein úr Bændablaðinu 2. febrúar 1999.
Afrit:
Nefnd um endurskoðun laga um stjórn fiskveiða,sjávarútvegsráðuneytið, Skúlagötu 4, 101 Reykjavík.
Sjávarútvegsráðuneytið,Hr. Árni Mathiesen, sjávarútvegsráðherra, Skúlagötu 4, 101 Reykjavík.